KARKONOSZE
Karkonosze są najwyższym masywem górskim Sudetów. Głównym Grzbietem Karkonoszy biegnie granica polsko-czeska, przy czym czeska część Karkonoszy jest znacznie rozleglejsza. Z łącznej powierzchni ok. 650 km kwadratowych, w granicach Polski leży około 28% obszaru Karkonoszy.[1] Położona centralnie Przełęcz Karkonoska (1198m) dzieli Główny Grzbiet na dwie części: zachodnią z
Wielkim Szyszakiem (1509m), oraz wschodnią z najwyższym szczytem Karkonoszy -
Śnieżką (1602m).
Przełęcz Karkonoska
Na zachodzie Karkonosze oddzielone są od
Gór Izerskich Przełęczą Szklarską (886m), a na wschodzie Przełęcz Kowarska oddziela je od
Rudaw Janowickich. Karkonosze w znacznej części zbudowane są z tzw. granitu karkonoskiego, który występuje w kilku odmianach, w tym łatwo wietrzejący granit porfirowaty.[1] Charakterystyczne dla Karkonoszy są rozległe zrównania grzbietu, czego najlepszym przykładem jest Równia pod Śnieżką.
Równia pod Śnieżką - widok na Śnieżkę
Do najwyższych szczytów Karkonoszy należą: Śnieżka (1602m), Studnicni Hora (1554m), Lucni Hora (1547m), Wielki Szyszak (1509m),
Smogornia (1489m).
Śnieżka
Wielki Szyszak
Bardzo ciekawym elementem krajobrazu Karkonoszy są niezwykle efektowne formacje skalne. Wymienić należy tu przede wszystkim
Pielgrzymy,
Słonecznik,
Borówczane Skały,
Końskie Łby,
Trzy Świnki,
Czeskie Kamienie, czy też
Śląskie Kamienie.
Końskie Łby
Czeskie Kamienie
Słonecznik
W Karkonoszach, co prawda nie tak obficie jak w
Tatrach, występują także górskie stawy. Po polskiej stronie leżą
Wielki Staw,
Mały Staw, nad którym stoi najpiękniejsze schronisko karkonoskie - "
Samotnia", oraz niewielkie stawki na dnie
Śnieżnych Kotłów.
Słonecznik, Pielgrzymy i Wielki Staw
Strzecha Akademicka, Samotnia i Mały Staw
Dużą atrakcją turystyczną są również wodospady, spośród których najbardziej znane są
Wodospad Szklarki i
Wodospad Kamieńczyka, obydwa położone w okolicach
Szklarskiej Poręby.
Wodospad Szklarki
Wodospad Kamieńczyka
Wodospad Podgórnej
Dodatkowo na terenie Karkonoszy występują efektowne minerały. w tym kwarce, krzyształy górskie, ametysty (Złoty Potok). Wędrując po Karkonoszach można napotkać tzw.
martwe lasy będące następstwem huraganów (wielki huragan z 1966 roku), zanieczyszczeń atmosferycznych i działalności szkodników (wskaźnica modrzewianeczka, kornik drukarz).[2]
Martwy las
Karkonosze słyną z kotłów polodowcowych, z których najefektowniejsze wykształciły się po północnej stronie. Najbardziej znane spośród nich są Śnieżne Kotły, Kocioł Łomniczki oraz
Czarny Kocioł Jagniątkowski.
Nad Śnieżnymi Kotłami
Czarny Kocioł Jagniątkowski
Znaczny obszar Karkonoszy wchodzi w skład Karkonoskiego Parku Narodowego. Cały masyw jest gęsto pokryty szlakami turystycznymi, które umożliwiają dotarcie do większości ważniejszych i ciekawszych miejsc oraz szczytów położonych w obrębie pasma. W Karkonoszach panują również bardzo dobre warunki do uprawiania narciarstwa. Znajdują się tutaj liczne nartostrady (przede wszystkim w okolicach Szklarskiej Poręby), a także wyciągi orczykowe i krzesełkowe (na
Kopę z
Karpacza oraz na
Szrenicę ze Szklarskiej Poręby).
Wyciąg na Kopę
Dolna stacja wyciągu na Szrenicę
W pobliskich Jakuszycach corocznie rozgrywane są masowe biegi narciarskie. Do głównych ośrodków turystycznych należą: położony u stóp Śnieżki - Karpacz oraz Szklarska Poręba, nad którą góruje Szrenica(1362m).
, Wydawnictwo Sport i Turystyka, Warszawa 1974.